شرح وتحلیل«الرساله الشافیه» لعبدالقاهر الجرجانی و التعلیق علیها

الف. موضوع و طرح مسئله (اهمیت و هدف) : پایان نامه حاضر با عنوان " شرح و تحلیل الرساله الشافیه لعبدالقاهر الجرجانی و التعلیق علیها " در پی آن است که در ضمن ترجمه و تحلیل " الرساله الشافیه "، آرا و اندیشه عبدالقاهر جرجانی را درباره اعجاز قرآنی استخراج کند. عبدالقاهر جرجانی از بزرگترین نظریه پردازان علم بلاغت است لذا درک آراء وی در موضوع گرانسنگی چون اعجاز قرآن از اهمیت ویژه ای برخوردار است. ب. مبانی نظری شامل مرور مختصری از منابع ، چارچوب نظری و پرسش ها و فرضیه ها : از نخستین سده های اسلامی پرسش های فراوانی درباره اعجاز قرآن، ذهن پژوهشگران قرآنی را به خود مشغول ساخته است از جمله اینکه: آیا معیاری برای تشخیص معجزه بودن یا نبودن یک اثر وجود دارد؟ قرآن با چه صفتی منکرین اعجازش را به مبارزه طلبیده است که اگر سخنی را با آن وصف بیاورند، می تواند همسنگش باشد؟ نگارنده پایان نامه حاضر در پی آن است که به شناخت درستی از دیدگاه جرجانی درباره اعجاز ادبی قرآن دست یابد و به طور خاص پاسخ وی به این دو پرسش را مورد مداقه قرار دهد. پ. روش تحقیق شامل تعریف مفاهیم ، روش تحقیق ، جامعه مورد تحقیق ، نمونه پیری و روش های نمونه گیری ، ابزار اندازه گیری ، نحوه اجرای آن ، شیوه ی گردآوری و تجزیه و تحلیل داده ها : نگارنده خود را چون خواننده ای در برابر " الرساله الشافیه " فرض کرده و برای توضیح هرآنچه مشکل و یا مجهول یافته است از روش کتابخانه ای بهره گرفته و درپایان نظرات خود را عنوان کرده است. ت. یافته های تحقیق : نگارنده توانسته است که متن " الرساله الشافیه " را در حد بضاعت خود شرح و تحلیل کند و ابهامات متن را توضیح دهد و به گمان خود به درک درستی از آراء جرجانی پیرامون اعجاز قرآن دست یابد. جرجانی در " الرساله الشافیه " اعجاز ادبی قرآن را با دلایل تاریخی اثبات می کند و شبهات شکاکان را به تفصیل پاسخ می دهد. وی وجه اعجازی قرآن را تنها در نظم و اسلوب ویژه قرآن می داند و در پاسخ به بخشی از شبهات، آن را مبنای پاسخ خود قرار می دهد. ث. نتیجه گیری و پیشنهادها : اعجاز قرآن موضوعی بسیار ژرف و گسترده است و هرگز نباید به فهم و دریافت پیشینیان از آن بسنده کرد، هرچند که هنوز به طور شایسته میراث گذشتگان بازخوانی نشده است. پیشنهاد می شود که پایان نامه ها و تحقیقات بیشتری به موضوع اعجاز و بازخوانی میراث گذشتگان اختصاص یابد.